TarihiEski İzmir kenti (Smyrna) körfezin kuzeydoğusunda yer alan ve yüzölçümü yaklaşık yüz dönüm olan bir
adacık üzerinde kurulmuştu. Son yüzyıllar boyunca
Meles Çayı'nın ve Sipylos Dağı (
Yamanlar Dağı)'ndan gelen sellerin getirdikleri mil ile bugünkü
Bornova ovası oluştu ve yarım adacık bir tepe haline dönüştü.
Şimdi
Tepekule adını taşıyan bu höyüğün üzerinde
Tekel Müdürlüğü'nün
İzmir Şarap ve Bira Fabrikası'na ait numune bağı bulunmaktadır.
1955'ten
beri yoğun gecekondu bölgesi olan bu çevrede İzmir'deki ilk yerleşim
yeri olarak tespit edilen İzmir Höyüğü bulunur. Buradaki ilk kazılarda
Türk Tarih Kurumu ile Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğü"nün büyük katkıları olmuştur.
Batı Anadolu kıyılarındaki ilk yerleşimler -ki bunlar
Troya Savaşlarından sonra kurulan Aiol,
İon ve
Dor kökenlidir- genelde küçük yarımadalar üzerinde kurulmuştur. Bunlar,
Çandarlı (
Pitanes),
Foça (
Phokaia),
İzmir (
Smyrna),
Kilizman (
Klazomenai),
Milet ve
İasosgibi yerleşimlerdir. Bunun nedeni yerleşim yerlerini kuran ve oturan
insanların daha çok Hellenli ve den olmalarıdır. Böylece yarımada
yerleşikleri hem iki limana sahiptiler, hem de kara denizden gelecek
saldırılara karşı güvence içindeydiler.
Elverişsiz havalarda limanlardan biri uygun olmadığı takdirde
gemiciler diğer limanı kullanma şansına sahiplerdi. Bayraklı Höyüğü
körfezin kuzeydoğu köşesinde, kuzeyine sarp kayalı Yamanlar Dağı'nı da
alarak karadan gelecek saldırılara karşı rahat bir konumdaydı. Güneyi
imbataaçıktı. Eski İzmir yerleşimi yaklaşık 3000 yıl boyunca bu yarımada
üzerinde yer aldı. M.Ö. 4. yüzyılın ikinci yarısında büyük nüfus artışı
yüzünden bugünkü Kadifekale (Pagos) eteklerine taşındı.
Resimler